Uluslararası “Çağımızda Cami Mimarisinde Arayışlar” Sempozyumu Gerçekleşti
Giresun Üniversitesinin ev sahipliğinde, Giresun Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, İl Özel İdaresi, Giresun İl Müftülüğü, Giresun İslami İlimler Vakfı, İlim Yayma Cemiyeti ve GRÜ Türk İslam Sanatları Mimarisi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından ortaklaşa düzenlenen “Çağımız Cami Mimarisinde Arayışlar” başlıklı uluslararası sempozyum, 18-19 Kasım 2016 Cuma ve Cumartesi günlerinde gerçekleşti.
Sempozyuma Giresun Valisi Hasan KARAHAN, Diyanet İşleri Başkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Doç. Dr. Mustafa SARIBIYIK, Vali Yardımcısı Yüksel ÇELİK, İl Emniyet Müdürü Uğur ÖZTÜRK, İl Müftüsü Muhittin ORAL, İl Müftü Yardımcıları, Milli Eğitim Müdürü Necati AKKURT, Gençlik Hizm. ve Spor İl Müdürü Hasan BULUT, Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Haluk AKOĞLU, Kredi ve Yurtlar Kurumu İl Müdürü Fethi ELMAS, Ticaret İl Müdürü Ali YILDIRIM, Giresun Valiliği Hukuk Müdürü Necati APAYDIN, 15 İlçe Müftüsü, Giresun İl ve İlçe Müftülüğü Personelleri, Giresun üniversitesi akademik ve idari temsilcileri, kamu ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile öğrencilerin katıldı.
Şehit Ömer Halisdemir, Mevlana ve Sosyal Tesisler Konferans Salonlarında 09:00-15:30 saatlerinde gerçekleşen ve Suudi Arabistan, Malezya, Nepal, Mısır, Makedonya ve Bosna Hersek gibi ülkelerden bir çok katılımcının yer aldığı sempozyumun açılışı 18.11.2016 Cuma günü gerçekleşti, açılış Giresun üniversitesi İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinden Can ATICI’nın Kur’an-ı Kerim Tilaveti ile başladı. Tertip Heyeti adına İslami İlimler Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Ali YILMAZ’ın açış konuşmasının ardından programda, GRÜ Rektörü Prof. Dr. Cevdet COŞKUN ve Giresun Valisi Sayın Hasan KARAHAN da birer konuşma yaptılar.
Konuşmasına, sempozyuma destek veren ve izleyici olarak katılım sağlayan herkese teşekkür ederek başlayan Giresun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet COŞKUN, özellikle son zamanlarda belirli kesimler tarafından dinin ayrıştırıcı rolünün öne çıkarılmasına rağmen, dinlerin sosyolojik anlamda toplumsal çatıyı oluşturmada ve onu bir arada tutmada ne kadar değerli olduğunun ve kolektif bir bilinç oluşturmanın en önemli enstrümanlarından biri olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi.
Rektör konuşmasına şu şekilde devam etti: “Dinin vicdanlarda yaşanması gerektiği veya kamusal taleplerini açık etmesi, önemli bir tartışma meselesi olarak daha uzun yıllar gündemde kalmaya devam edeceğe benziyor. Oysa ki tarih boyunca dinler, kamusal alanda taleplerini ve mesajlarını çoğunlukla mabetler üzerinden vermiştir. Mabetler hem o dinin taraftarlarını bir arada tutan bir yapıdır, hem de ötekine mesaj veren sembolik yapılardır. Bu öteki dediğimiz şey, bazen farklı bir dinin mensupları olabileceği gibi bazen de aynı dinin farklı bir inanç grupları da olabilmektedir.
Mabetlerin şehre ve topluma aidiyet bilinci vermesi, cemaat şuurunu nakşetmesi şüphesiz büyük önem taşımaktadır. Bununla birlikte, mabetlerin inşasında bazen kamusal taleplerin ötesine geçen sosyolojik ve siyasi talepler de ağır basabilmektedir. Öyle ki bazı mabetler, şehre bir üst kimlik kazandırmak ve o bölgeyi bir ziyaretgahadönüştürme kaygısıyla inşa edilebilmekte hatta bazen şehrin önüne bile geçerek mabetlerin araçsallaştırılması gibi bir sorunun doğmasına bile neden olmuştur.
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde camiler sadece ibadet edilecek mekanlar olarak düşünülmemiş, aynı zamanda toplumun sosyal ve bedensel ihtiyaçlarını da görebileceği mekanlara dönüştürülmüştür. Böylece, camiler etrafında şekillenen bir şehir dinamiği oluşmuştur. Öyle ki bugün içinde bulunduğumuz şehrin eski mahalleleri, camiler etrafında gelişmiş, kimlik kazanmıştır.
Programın son protokol konuşmasını yapan Giresun Valisi Hasan KARAHAN: “Camilerle ilgili söylenecek çok şey var. Anlaşılan bugün ve yarında bu konular derinlemesine burada, bu işin ehli hocalarımız tarafından kamuoyuna, dinleyicilerimize sunulacak, paylaşılacak, tartışılacak. Şimdiden güzel neticelerin doğacağı inancımı belirtiyorum. Camilerle ilgili dediğim gibi pek çok şey söylenebilir. Giresun’umuz da güzel camiler olduğunu son restorasyonlarla gördük. Gerçekten çok sempatik, hem estetik, hem görünüş olarak hem de işlevsel olarak güzel eserler. Vakıflar Bölge Müdürlüğümüzü, Genel Müdürlüğümüzü kutluyoruz. Giresun’da çok şık camiler olduğunu bu vesile ile gördük. Onların şimdi sıkıntısı, bu güzel eserleri ortaya koyduk ama şimdi genelde çevrelerinin çok kötü olması. Tabi şehrin sıkıntıları, darlığı, coğrafi şartlarının uygunsuzluğu camilerin orada çok sıkışık durumlarda kaldığını gösteriyor. Bu konuda himmetli vatandaşlarımızın sırf camii yaptırmak için değil, camilerin etrafını temizleyip, camilerin bu güzelliğini gösterebilecek şekilde ortaya çıkacak bir takım kamulaştırma desteklerini sunmalarını bize yardımcı olmalarını bekliyoruz. Camilerimiz hayat merkezimiz olsun. Anlaşılan sıkıntı biraz burada. Camilerimiz hayatımızın dışında, öyle olunca da camilerimiz garip kalıyor. İnşallah bu toplantı bunun bir işaret fişeği olur. Camilerimiz tekrar hayatımızın merkezine gelir, camilerimiz tekrar bizleri toplayan mabetler olur. Bu temenni ile toplantımızın hayırlara vesile olmasını diliyorum” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından Prof. Dr. Abdüsselam ULUÇAM ve Prof. Dr. Halit ÇAL’ın açılış tebliğlerini sunduğu program Prof. Dr. Necmettin TOZLU’nun oturum başkanlığını yaptığı günün ilk oturumu ile devam etti. Şehit Ömer Halisdemir konferans salonunda gerçekleşen oturumda Prof. Dr. Jamel Akbar “Siyasi Bağlamda Mescit”, Prof. Dr. SheblIbrahimSheblEbeid& DR. MahmoudRoshdySalem “Lights on thenewquestsforthemosquearchitecture in marglan - Marglan’da (Mısır) Cami Mimarisinde Yeni Arayışlar Üzerine” ve Dr. AbeerHussam-eddinMohammad Al-lahham “Resmi Mescitlerin Etkisi Dinden Saltanata” başlıklı sunumlarını yaptılar.
Eş zamanlı olarak Sosyal Tesisler Konferans Salonunda Prof. Dr. Haşim KARPUZ’un oturum başkanlığında gerçekleştirilen oturumda; Doç. Dr. NorwinaBintiMohd NAWAVİ “ArchıtecturalRevıew on theContemporaryMosqueArchıtecture of MalaysiaWhereAreWeHeadıng - Malezya’da Çağdaş Cami Mimarisine Bir Bakış”, Bijaya K. SHRESTHA “Mosque as an ArchitecturalHeritage of MuslimCommunity in Nepal - Nepal Müslüman Toplumunda Mimari Bir Miras Olarak Cami”, Abbas JAHANBAKSH “TheArchitecturalNecessities of ExpandingTheSocial Role of Mosques of Iran'sContemporaryCities” “İran’ın Çağdaş Şehirlerindeki Camilerin Gelişen Rolünün Getirdiği Mimari Gereklilikler” başlıklı sunumları, Mevlana Anfisinde Doç. Dr. Eyüp NEFES’in oturum başkanlığında gerçekleştirilen oturumda da Prof. Dr. MUHAMMED ABDÜSSETTAR OSMAN “Müslümanların Fethinden Günümüze Cami İmarının Gelişimi”, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Akif KORKMAZ: “Almanya Camilerinin Fiziki ve Sosyal Yapısı”, Yrd. Doç. Dr. Hilal Çağlayan ŞAHİN: “Hindistan’da Türk Müslüman Mimarisi” ve Arş. Eyüp SALİH “Balkanlar'da çağdaş cami mimarisinde arayışlar” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdiler.
Sempozyumun öğleden sonra düzenlenen oturumlarında Prof. Dr. Halit ÇAL’ın oturum başkanlığında; Prof. Dr. HamdyBakhit OMARAN “İslâm’da Cami Süslemelerinin Yeri”, Doç. Dr. Adem KORUKÇU “Bir Kültür Evreni ve Sosyalleşme Vasıtası Olarak Avrupa’da Cami Kültürü”, Yrd. Doç Dr. Şevket PEKDEMİR: “Cami Mimarisine Fıkhın Etkisi”, Arş. Gör. Yavuz Selim GÖL: “İslâm Şehirlerinde Caminin Konumu ve Cami Mimarisine Yansımaları”, Doç. Dr. Mustafa SARIBIYIK’ın oturum başkanlığında; Yrd. Doç. Dr. Ali YILMAZ “Örgün Eğitim Kurumundan Yaygın Eğitim Kurumuna Dönüşen Camilerin Tarihsel Serüveni”, Yrd. Doç. Dr. Ali FİDAN “Dinselliğin Mekânına Dönüş: Postmodern Dönemde Cami Mimarisi ve Toplum”, Yrd. Doç. Dr. Hayrettin KARADENİZ: “Cami Mimarisinin Toplumdaki Algısı”, Dr. Ömer MÜFTÜOĞLU: “Müslümanların Birlikte Hareket Etme İmkânına Katkı Sağlaması Bakımından Direksiz Cami Projeleri”, Doç. Dr. Kemal ÖZKURT’un oturum başkanlığında; Prof. Dr. Ö. İskender TULUK-Yrd. Doç. Dr. Emriye KAZAZ “Günümüz Cami Mimarisi İçin Ufuk Açıcı Bir Miras: Doğu Karadeniz Kırsal Camileri”, Yrd. Doç. Dr. Gazanfer İLTAR “ Giresun Camilerinde Tipoloji Değerlendirilmesi”, Yrd. Doç. Dr. Mustafa TUNÇER “Ahşap Camilerde Yapılan Restorasyon Çalışmalarında Aslına Uygunluk: Trabzon Çaykara Taşören Camisi Örneği”, Arş. Mehmet FATSA-İnş. Yük. Müh. İsmet ÇALIK “Giresun İl Merkezinde Restore Edilen Osmanlı Dönemi Camileri ve Mimarî Özellikleri” başlıklı sunumlar gerçekleştirildi.
Sempozyumun bir parçası olarak Rektörlük Fuaye Salonunda düzenlenen, Giresun Küçük Sanayi Sitesi Camii Müezzin-Kayyımı İsmail KONAL’ın Cami maketleri sergisi, ziyaretçilerin büyük beğenisini topladı.
Sempozyum 19.11.2016 Cumartesi günü gerçekleştirilen oturumlarla sona erdi.
Giresun Müftülüğü